آیا می دانید دماوند، مرتفع ترین کوه ایران با ارتفاع 5610 متر، دوازدهمین کوه و برجستگی مستقل دنیاست؟
ارتفاع سنجی یکی از بحث های مهم در مباحث علوم مهندسی، ناوبری و ورزشی است. زمانی که صحبت از ارتفاع می شود دو فاکتور اصلی را شامل می شود:
1. ارتفاع مطلق که شامل ارتفاع یک منطقه یا عارضه از سطح آب های آزاد است.
2. ارتفاع نسبی که فاکتوری مهم در کوهنوردی و ورزش های کوهستانی است.
ارتفاع نسبی یا به انگلیسی Prominence کمیتی است که نشان دهنده برجستگی و وجه تمایز یک کوه و قله نسبت به اطراف خود است. تعریف های مختلفی برای اتفاع نسبی و نحوه اندازه گیری آن وجود دارد که هر یک در نهایت به یک عدد واحد می رسند.
در کوهنوردی ارتفاع نسبی فاکتوری مهم برای یک کوه است. هرچه ارتفاع نسبی یک کوه کمتر باشد آن کوه یا یک قله فرعی و یا یک کوه غیرمستقل است و کمتر مورد توجه کوهنوردان قرار می گیرد. همینطور بر عکس، ارتفاع نسبی بالا برای یک کوه نشان دهنده این است که قله مورد نظر دارای اهمیت صعود است و به عنوان یک برجستگی متمایز و مشخص از فاصله های دور قابل تشخیص و مشاهده است.
طبق قراردادهای بین المللی ارتفاع نسبی کوه اورست به عنوان بلندترین نقطه زمین برابر با ارتفاع مطلق خود یعنی 8848 متر است.
بر اساس تعاریف ارتفاع نسبی قله جنوبی اورست با ارتفاع مطلق 8749 متر برابر با 11 متر است. همینطور ارتفاع نسبی کوه لوتسه چهارمین قله مرتفع دنیا با ارتفاع مطلق 8516 متر برابر با 610 متر است.
کوه K2 با ارتفاع مطلق 8611 متر که دومین کوه مرتفع دنیاست دارای ارتفاع نسبی 4017 متری است که نشان دهنده ی برجسته و متمایز بودن این کوه نسبت به کوه های اطراف خود است.
نکته جالب توجه و دارای اهمیت در فهرست کوه های مرتفع دنیا بر اساس اختلاف نسبی، جایگاه دوازدهم دماوند در این فهرست است.
بر اساس تعاریف ارتفاع نسبی کوه 5610 متری دماوند برابر با 4667 متر یعنی بالاتر از کوه های K2، نانگاپاربات، کانگچن چونگا و بسیاری از کوه های مرتفع دیگر است که از این نظر نشان دهنده برجستگی توده آتشفشانی دماوند نسبت به زمین های اطراف خود است که دلیل اصلی دیده شدن کوه دماوند از فاصله های بسیار دور نیز همین ارتفاع نسبی بالای دماوند است.
در این فهرست دماوند پس از کوه های اورست، آکانکاگوآ در آرژانتین، دنالی در آمریکا، کلیمانجارو در تانزانیا، وینسون در قطب جنوب، البروس در روسیه، مون بلان در آلپ، دوازدهمین کوه برجسته و مستقل دنیاست.
منبع: وب سایت بام ایران
